W ostatnim czasie w branży fitness zrobiło się gorąco. Otóż, środowisko obiegła informacja o uregulowaniu zawodu trenera personalnego w powszechnie obowiązujących aktach prawnych. W tzw. Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji pojawiła się nowa kwalifikacja trener personalny, a dokładniej „prowadzenie procesu treningu personalnego”.
Wielu trenerów zastanawia się, czy nowe regulacje wpływają na ich dotychczasowe uprawnienia i czy zostały nałożone na nich nowe obowiązki. Przepisy są nowe, nie do końca zatem wiadomo, jaki będą miały oddźwięk praktyczny. W tej chwili można już jednak dokonać podstawowej analizy prawnej pod kątem działalności trenerskiej. Zapraszam do lektury.
Jak czytamy na oficjalnej stronie poświęconej Zintegrowanemu Systemowi Kwalifikacji (ZSK) jest to wprowadzony ustawą zbiór zasad, standardów, nowych funkcji i ról oraz procedur regulujących sposób działania różnych podmiotów (osób i instytucji) związanych z nadawaniem kwalifikacji oraz zapewnianiem ich jakości.
ZSK funkcjonuje w Polsce od 2016 roku. Projekt ma na celu podniesienie jakości usług i zapewnienie równego traktowania pracowników z takimi samymi umiejętnościami (również poza granicami naszego kraju). ZSK w sposób obiektywny ocenia efekty uczenia się i na tej podstawie nadaje konkretne kwalifikacje.
Ważną częścią ZSK jest Zintegrowany Rejestr Kwalifikacji (ZRK). Jest to publiczny rejestr, który gromadzi informacje o wszystkich kwalifikacjach włączonych do ZSK. Można dzięki niemu dowiedzieć się:
Pozostając jeszcze przy teoretycznym wstępie, warto wspomnieć o Polskiej Ramy Kwalifikacji (PRK). Jest to układ odniesienia dla kwalifikacji nadawanych w Polsce. W PRK jest 8 poziomów (tak samo jak w Europejskiej Ramie Kwalifikacji, co pozwala uznać, że uzyskane kwalifikacje w Polsce w ramach ZSK będą uznawane w całej Europie). Każdy poziom opisywany jest za pomocą ogólnych charakterystyk zakresu i stopnia skomplikowania wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych, wymaganych od osób posiadających kwalifikacje danego poziomu. Mówiąc prościej, im wyższy poziom kwalifikacji, tym większe umiejętności. W PRK wyróżniamy kwalifikacje cząstkowe oraz kwalifikacje pełne.
Całe zamieszanie powstało właśnie z tego powodu, że do ZRK dodano kwalifikację o nazwie „prowadzenie treningu personalnego”.
Jakie informacje na temat prowadzenia treningu personalnego można znaleźć w ZRK?
Pełnej treści dokumentu nie ma sensu tu przytaczać, bo jest on szczegółowy i dość obszerny. Niemniej jednak warto wiedzieć, co zawiera charakterystyka kwalifikacji „prowadzenie procesu treningu personalnego” (skrót nazwy kwalifikacji: trener personalny). Znajdziemy w niej następujące informacje:
Powyższe skrótowe zestawienie informacji z ZRK zamieszczam po to, aby uświadomić trenerów personalnych, że w głównej mierze są to rozważania teoretyczne, procedury i schematy działań. Ponadto ujęcie treningu personalnego w ramach ZRK ma na celu poprawienie jakości świadczonych usług (czy tak się stanie – nie wiem, ale intencje działań są na pewno słuszne).
Z informacji podstawowych warto dodać, że trener personalny do ZSK został dołączony 2 lutego 2020 roku.
Obecnie jednostką certyfikującą w zakresie kwalifikacji „trener personalny” jest Polski Związek Trenerów Personalnych (PZTP). Aby uzyskać uprawnienia zgodnie z ZSK należy zdać egzamin. Koszt pełnej certyfikacji to 800 zł (egzamin/weryfikacja + certyfikat + ubezpieczenie). Przedłużenie licencji to natomiast kwota 350 zł na rok.
W sytuacji, gdy trener personalny posiada certyfikat z innej placówki, Rada Walidacyjna PZTP zweryfikuje go w zakresie zgodności ze standardami narzuconymi w ZSK.
Rada Walidacyjna (zwana również komisją walidującą) składa się z 3 osób, które:
Teraz odpowiedź na najważniejsze pytanie, a mianowicie – czy każdy trener personalny musi zdobyć certyfikat zgodnie z ZSK? Odpowiedź brzmi: NIE! Trener personalny jako zawód został uregulowany w prawie powszechnie obowiązującym, jednakże za brak certyfikatu wydanego na podstawie omawianego prawa, nie przewiduje się żadnych sankcji.
Oczywiście nie można wykluczyć, że w praktyce okaże się, że certyfikat jest konieczny. Być może za jakiś czas pracodawcy lub osoby ćwiczące będą chciały współpracować tylko z trenerami, którzy legitymują się certyfikatem wydanym przez odpowiednią jednostką certyfikującą. Ponadto taki certyfikat z pewnością dużo łatwiej potwierdzi umiejętności trenera za granicą.
Jednakże w chwili obecnej, nie ma konieczności uzyskiwania certyfikatu w sposób opisany w ZSK, aby świadczyć usługi treningu personalnego.
Na stronie ZSK możemy znaleźć listę następujących korzyści wynikających z wdrożenia tego systemu. ZSK:
Jak widać, nie ma tu mowy o tym, że korzystanie z instytucji certyfikujących wymienionych w ZRK umożliwia pracę na danym stanowisku, czy jest warunkiem zatrudnienia w danej branży.
Działania związane z uregulowaniem zawodu trenera personalnego w przepisach prawa należy uznać za korzystne dla branży fitness. Na pewno każdy z nas chciałby, aby trenował go sprawdzony trener, który posiada rozległą wiedzę i odpowiednie przygotowanie zawodowe. Ciężko przewidzieć, czy wprowadzenie kwalifikacji „trener personalny” do ZRK faktycznie sprawi, że jakość usług się podniesie. Na pewno z czasem się o tym przekonamy.
Autor artykułu - ekspert portalu Kamil Wasilewski
Kamil Wasilewski - Prawnik branży fitness, adwokat. Prowadzi bloga prawniczego Prawo dla Fitnessu poświęconego branży fitness Autor wielu publikacji o tematyce prawnej dla branży fitness, które można odnaleźć w czasopismach takich jak Body Life, Trainer czy Perfect Body. Jest uczestnikiem i prelegentem największych branżowych konferencji w kraju takich jak Kongres Bodylife, Kongres FEM, FIWE czy Kongres Fit-Expo Trendy i Innowacje.